zondag 13 oktober 2013

Dieronvriendelijk fruit



Hoe diervriendelijk is een Nederlands appeltje of een peer uit de Betuwe? Als overtuigd vegetariër was ik altijd zeker van dat ik met fruit geen buil kon vallen. Hoef ik me ’s een keer geen zorgen te maken dat ik ongewild dierlijke producten tussen mijn tanden krijg. Met een sappige Cox’s Orange of zoete Conference-peer werk ik zeker niet mee aan dierenleed.

Deze illusie ging aan flarden toen ik een paar maanden geleden een interview in AD De Dordtenaar las over de kraaienvangkooi van fruitteler Gerrit van Dieren uit Lexmond.

Op de bijbehorende foto poseert hij bij de kooi, waarin hij met twee lokvogels al twee wilde kraaien heeft weten te vangen. ‘Een soort volière’, aldus Van Dieren: ‘Zoals particulieren die thuis hebben.’ Er ligt mais in en er staat een emmer met water. ‘We zorgen echt wel dat de beesten een diervriendelijk leven leiden.’ Alleen op zondag gaat de vangkooi dicht: ‘Het wordt gezien als jagen en dat mag niet op zondag.’

Diervriendelijk, het moet zo onderhand wel in de top-10 van meest misbruikte woorden staan. Vooral boeren van alle pluimage en hun organisaties kunnen er wat van. Is het diervriendelijk om wilde dieren tot en met de oogst op te sluiten in een kooi? Gestreste dieren die dag in dag uit krijsen van angst? Hoe diervriendelijk is het om ze na deze lijdensweg de nek om te draaien of dood te schieten?

‘Sommigen doen net of ik een crimineel ben, maar het is diervriendelijk [daar gaan we weer!] en hartstikke legaal.’ Met dat laatste heeft hij een punt. Hoewel er geen harde bewijzen zijn dat deze methode (of het intensief bejagen van kraaiachtigen) ook werkelijk minder vraatschade oplevert, geven provincies jaarlijks links en rechts ontheffingen af.

De Lexmondse fruitboer verloor naar eigen zeggen 10.000 euro op een omzet van 150.000 euro aan kraaien, 15 procent dus. Maar hoe is dat te rijmen met onderzoeksgegevens dat kleine zangvogels (en dus niet kraai(achtig)en) verantwoordelijk zijn voor de meeste vraat? Sovon becijferde in 2011 dat zo’n 95 procent van de schade aan peren in de Betuwe wordt veroorzaakt door kleine zangvogels.

Na veel speurwerk heb ik geen enkel bewijs gevonden dat het vangen, opsluiten en doden van intelligente dieren als kraaien helpt bij schadebestrijding. (Een woord dat jagers te pas en te onpas misbruiken.) Waar gaat het dan wel om? Misschien het feit dat het Faunafonds schade door kraaien niet vergoedt?

Ik kan in ieder geval niet anders concluderen dan dat Van Dieren c.s. hun frustraties botvieren op vogels waar ze sowieso al niet dol op zijn. Ordinaire vergelding. Oog om oog, het is ouder dan de Bijbel. Zo ook is de appel: kraaien snoepen ervan en betalen met hun leven.


Een filmpje van kraaien in een vangkooi is te vinden op YouTube: ‘Kraaien fladderen zich dood in kooi’. 

woensdag 7 augustus 2013

Gospel der jacht



Het is zomer. Komkommertijd in medialand. Redacties zitten dagelijks met de handen in het haar en zweetdruppels op het voorhoofd te stressen over wat ze in deze magere nieuwstijden kunnen verzinnen om lezers, luisteraars en kijkers te vermaken. Zo ook de redactie van NCRV’s ‘Altijd wat’.

Weet je wat? Laten we een item over jagen doen. Dat doet het altijd goed. En dan doen we ook een poll op standpunt.nl. Dat brengt vast wat reuring teweeg. Weet je nog van die houtsnip in DWDD en die ganzendoder in P&W? Twitter ging bijna plat! Hé, da’s een idee! Hebben we het nummer van die Duke-vent?’

Jagers zijn nooit te beroerd om uitvoerig uit de doeken te doen hoe zij ons, Nederlanders, behoeden voor al de ‘onaanvaardbare risico’s’ die die gigantische aantallen reeën, vossen en zwijnen opleveren. Uit de goedheid van hun hart zijn ze dag en nacht in de weer met ons aller welzijn. Of zoals jager Wilco van Roon het formuleert: wilde dieren staan nog net niet op onze stoep ‘dankzij het (lees: zijn) beheer’.

Waar de meeste Nederlanders door het leven gaan zonder ooit ook maar één groot wild dier voorbij te zien wandelen, spreekt de NCRV over ‘een botsing tussen mens en dier’. Een strijd waarin jagers de wapenen wel móéten opnemen. Niet voor zichzelf, niet omdat ze dieren doodmaken plezierig vinden. Het is allemaal voor ons, hun medeburgers. En de omroep van het ‘samen op de wereld’ werkt maar wat graag mee om deze gospel der jacht te verspreiden.

‘Er woedt een strijd om leefruimte tussen mens en dier’, zo luidt de inleiding bij het filmpje. Het zou zomaar uit het lijfblad van de jagersclub, De Nederlandse Jager kunnen zijn overgenomen.

Want zo zien jagers de natuur het liefst: een strijd tussen belangen van mensen (in het bijzonder boeren, snelheidsduivels en luchthavendirecteuren) en dieren. De redacteur van ‘Altijd wat’ pent braaf over uit het propagandahandboek der KNJV: ‘wat is belangrijker: onze veiligheid of de rechten van de gans? En wat moeten we doen als onze vrije uitloopkippen te grazen worden genomen door de vos?’

Jagers hebben een simpel wereldbeeld: wij tegen zij, waarbij ‘zij’ wilde dieren zijn, 'treehuggende' emotiepjes van de Partij voor de Dieren en radicalen van De Faunabescherming. Waar zou de wereld blijven als we rekening zouden houden met de belangen van d.i.e.r.e.n?

Rust zacht lieve Nederlanders. Weet dat Van Roon en zijn medefaunabeheerders, van harte gesteund door de overheid, altijd aan uw kant staan bij welke mogelijke botsing tussen u en welk dier dan ook. Vrees niet, hoe klein het risico ook is, het dier in kwestie zal gegarandeerd het onderspit delven.

En gelukkig, de Nederlandse Christelijke Radio-Vereniging zij geloofd, zijn er altijd verslaggevers paraat die deze schone boodschap wereldkundig willen maken.

zondag 28 april 2013

Tyrannosaur – Dierenmishandeling onder invloed



Joseph stapt de pub uit. Hij is razend. We weten niet waarom. Met wrede precisie schopt hij zijn hond Bluey, die buiten op de stoep ligt te wachten, keihard in de ribben. In de volgende scene zien we Bluey sterven. Joseph begraaft hem in zijn tuin. Dit is het onthutsende begin van de film ‘Tyrannosaur’.

Fictie, maar zeker niet onrealistisch. De werkelijkheid is vaak nog vele malen wreder: ‘Fuifbeestgooit hondje drie hoog van balkon’, ‘Dronken student bakt hamster van kamergenoot in koekenpan’ en ‘Dronken Australiër onthoofdt kat van 11-jarige jongen’. Het kost nauwelijks moeite om publicaties te vinden over dronkenlappen die dieren mishandelen of doden.

‘Kwaad, overstuur en stomdronken’, zo omschrijft een stadsgenoot voor de rechter de redenen waarom hij zijn vriendin bedreigde en en passant haar kat Tommy over de reling van de portiekflat kieperde.

Dierenmishandeling staat niet op zichzelf. Is er sprake van huiselijk geweld, dan is de kans levensgroot aanwezig dat ook eventuele huisdieren het moeten ontgelden. Enders-Slegers en Janssen schreven erover in het rapport ‘Cirkel van geweld. Verbanden tussen dierenmishandeling en huiselijk geweld’.

‘De mechanismen die leiden tot kindermishandeling en partnermishandeling zijn vaak dezelfde die leiden tot dierenmishandeling,’ schrijven ze. Over de mechanismes die leiden tot geweldsmisdrijven is heel wat af geschreven. Alcoholisme.org meldt op haar website zelfs: ‘Bij een op de twee moorden is drank een factor.’

Verifiëren kan ik deze bewering niet, maar het zou me niets verbazen. We kunnen gewoonweg niet om het verband tussen alcohol en geweld heen; sla de krant er maar op na. En als mensenmishandeling in het verlengde ligt of gerelateerd is aan mishandeling van dieren, zoals het rapport stelt, moet alcoholmisbruik wel een belangrijke factor zijn bij dierenmishandeling.

Dan is het toch vreemd dat het woord ‘alcohol’ in het hele rapport niet voorkomt. Ook in het pamflet van de taskforce ‘Huiselijk geweld en dierenmishandeling’ en de ‘Meldcode dierenmishandeling voor dierenartsen’ wordt er met geen woord over gerept.

‘Vermoedelijk worden jaarlijks meer dan 300 duizend tot 400 duizend dieren mishandeld’, schreef Bernd Timmerman eens in de Volkskrant. Terwijl ik de lading van deze zin op me laat inwerken vraag ik me af: Hoeveel van deze mishandelingen worden onder invloed van alcohol gepleegd?

zondag 17 februari 2013

Paardenvleesschandaal



Het paardenvleesschandaal houdt de media aan beide zijden van de Noordzee al dagenlang in zijn greep. ‘Horse meat has been found in school dinners eaten by potentially tens of thousands of children’, schreeuwt The Sun haar lezers toe. Ook patiënten in ziekenhuizen in Noord-Ierland hebben menig edele burger weggekauwd.

Volgens minister Owen Paterson kan paardenvlees zelfs gevaarlijk zijn: ‘We may find it’s injurious to human health. Er zou zomaar phenylbutazone in kunnen zitten. Het is een internationale criminele samenzwering, zegt hij. Maar vlees uit andere EU-landen weren, nee dat mag niet van Europa.

Het is allemaal de schuld van Frankrijk beweert Roemenië. ‘Nous nous ne savons rien’, lispelen de Fransen. De spil in de handel zou een Nederlander zijn, Jan Fasen. Zijn bedrijf Draap trading (= paard achterstevoren; de Fransen begrepen zijn woordgrapje blijkbaar niet) kocht het vlees bij een slachthuis in Roemenië.

Hij fraudeerde een fortuin bij elkaar. Paard is grofweg vier maal goedkoper dan koe. De rechtbank stuurde hem al eens richting cel voor het jarenlang jokken over zijn halal rundvlees, dat uit Argentijnse paarden bleek te zijn gesneden. Maar een beetje VOC-mentaliteit laat zich niet zomaar door een rechter stoppen.

Europa zó geschokt, maar sponsorde weloverwogen de bouw van een paardenslachterij in Sibiu, Roemenië. Een van de abortoirs in het land, waar duizenden paarden, pony’s en zelfs ezels gedood werden om in stukjes en beetjes de hele Unie door te reizen en te eindigen in de lasagne en pizza van honderdduizenden Britten.

De consument krijgt wat hij verdient. Door zijn onverzadigbare zucht naar meer en meer vlees voor spotprijzen, krijgt hij onverteerbare kant-en-klare smurrie voorgeschoteld. Ook dit schandaal zal zijn eetgedrag geen sikkepit veranderen. Over een paar weken is het overgewaaid en laat hij de affaire opgelucht achter zich. Want hij wil helemaal niet weten wat hij in zijn lijf stopt. Als het maar snel, makkelijk en vooral goedkoop is.

 
PS
Het aloude argument van de Britten dat je paarden moet berijden en niet bereiden, lijkt achterhaald. De verkoop van paardenvlees is sinds het schandaal naar buiten kwam vertienvoudigd. De paarden moeten straks in de wachtrij bij de gesubsidieerde ‘Europese’ slachterij in Roemenië. De al dan niet wilde paarden op het platteland en in de natuurgebieden in alle uithoeken van de Unie kunnen maar beter rap de benen nemen.